Kanceri i gjirit (Pjesa e dytë)
Hapi i II-te. Ngrini duart lart perpara pasqyres dhe vereni gjirin tuaj per te njejtat ndryshime.
Hapi i III-te. Nderkohe qe jeni perpara pasqyres shikoni thithin e gjirit tuaj per ndonje rrjedhje fluide si psh: gjak, qumesht, rejdhje e ujshme apo me ngjyre te verdhe.
Hapi i IV-te. Shtrihuni dhe me doren tuaj te majte ekzaminoni gjirin e djathte kurse me doren e djathte gjirin e majte. Kini kujdes te ekzaminoni te gjithe gjirin. Mund te filloni nga thithi dhe me levizje rrethore te mbuloni gjithe siperfaqen e gjirit nga brenda jashte. Mund te ekzaminoni gjirin tuaj dhe me levizje vertikale nga lart-poshte. Kjo menyre e fundit duket me e lehte per shumicen e grave.
Hapi i V-te.ekzaminoni gjirin tuaj nderkohe qe jeni ulur ose ne kembe. Shumica e grave e kane me te lehte te vetekzaminojne gjirin e tyre nderkohe qe ai eshte i lagur dhe i rreshqitshem, prandaj preferojne ekzaminimin nen dush. E rendesishme eshte te ekzaminohet i gjithe gjiri.
Mammografia ka dy perdorime kresore:
- Depistimin e femrave asimptomatike per zbulimin e kancerit te gjirit ne faza te hershme.
- Vleresimin e abnormaliteteve te gjirit ne paciente simptomatike.
Depistimi perfshin:
- examinim klinik ( vetekzaminimin dhe ezaminim nga mjeku onkolog)
- mamografine.
Shoqata amerikane e kancerit rekomandon qe grate nga 20-39 vjec te ekzaminohen klinikisht cdo tre vjet, mamografia nuk eshte e rekomanduar.
Grate nga 40 vjec e siper te ekzaminohen klinikisht cdo vit, dhe te kryejne po cdo vit mamografine.
Nje mamografi fals negative rezulton ne 9-16% te rasteve me kancer gjiri, kancere te cilat zbulohen nepermjet ekzaminimit klinik.
Nje mamografi fals negativ mund te rezultoje per shkaqe te ndryshme si:
- Lezioni i prekshem nuk perfshihet ne filmin e mamografise.
- Gjiri eshte shume dens dhe veshtireson vizualizimin e lezionit.
- Tumori nuk eshte i dukshem ne mamografi.
Rekomandohet qe grate nga 40 vjec e siper ti nenshtrohen kontrolloeve mamografike cdo 1-2 vjet.
Fig. 1. Pamje e Ca mame ne mamografi
Incidenca e kancerit te gjirit rritet me rritjen e moshes. Nuk ka nje moshe te caktuar ne te cilen depistimi nepermjet mamografise duhet te nderpritet.Per grate e moshuara depistimi nepermjet mamografise vleresohet ne baze te gjendjes shendetsore dhe cileseise se jetes te pacientes.
Qellimi i depistimit te grave asimptomatike eshte te diagnostikohet kanceri ne faze sa me te hershme. Sa me heret diagnostikimi i semundjes aq me shume rritet mundesia e mbijeteses.
Madhesia minimale e nje kanceri gjiri i cili mund te kapet ne ekzaminimin klinik eshte 1.5 deri ne 2 cm.
Ne rastin e nje lezioni te prekshem ne gji ne ekzaminimin klinik por me mamografi negative, kerkohen ekzaminime te tjera si ekografia apo rezonanca magnetike.
Ekografia jep mundesine e diagnostikimit te kancereve te gjirit te prekshem klinikisht por me mamografi negative. Eshte me pak kosto efektive ( kushton pak).
Parimi i punes se saj mbeshtet ne perdorimin e ultra-tingujve qe jane te pademshme per pacietin. Krijon mundesine e ekzaminimit te gjirit dhe ne gra te reja nen 39 vjec ose shtatzena qe jane simptomatike.
Jep mundesine e marrjes se materialit nga lezioni i prekshme klinikisht dhe ekzaminimin te metejshem te tij nepermjet biopsise.