MENORRHAGIA (Pjesa e parë)

PERKUFIZIMI: Menoragjia perkufizohet si cikle te rregullta menstruale, por me fluks dhe kohezgjatje te shtuar.

Eshte nje nga ankesat me te shpeshta ne gjinekologjine moderne.

Klinikisht menoragjia perkufizohet si humbje totale e gjakut > 80 Ml / per cikel ose kohezgjatja e menstruacioneve me shume se 7 dite. Sipas statistikave 10 – 20 % kane menstruacione ne sasi te atille sa te shkaktoje anemi sekondare apo te percaktohet klinikisht si menoragji.

Nje cikel normal menstrual ka nje humbje totale te gjakut 25 – 80 Ml/ per cikel dhe kohezgjatja e menstruacioneve deri ne 7 dite.

PATOFIZIOLOGJIA: Te njohurit e funksionimit normal te ciklit menstrual eshte shume i rendesishem per te kuptuar etiologjine e menoragjise. Cikli menstrual perbehet nga 4 faza: folikulare dhe ovualcioni, luteale, implantimi, menstruacionet. Ne pergjigje te gonadotropine releasing hormone (GnRH) i prodhuar nga hipotalamusi, gjendra hipofizare prodhon follicle stimulating hormone (FSH) dhe luteinizing hormone (LH), te cilat nxisin ovaret (vezoret) te prodhojne estrogjen dhe progesteron.

Gjate fazes folikulare nen ndikimin e estrogjenit kemi rritje te trashesise se endometrit (shtresa e brendshme e mitres). Kjo njihet si faza proliferative. Gjate fazes luteale nen ndikimin e progesteronit kemi maturim te endometrit qe njihet ndryshe si faza sekretore. Nese ndodh fertilizimi ruhet dhe faza e implantimit. Nese nuk ndodh fertilizimi renia e nivelit te estrogjenit dhe progesteronit perfundon me menstruacionet.

ETIOLOGJIA: Shkaketaret e menoragjise ndahen ne 4 kategori:

1. Shkaqe organike.
• Infeksionet e aparatit genitourinar, sidomos semundjet seksualisht te transmetueshme.
• Crregullimit e koagulimit si Willebrand, deficiencat e faktoreve II, V, VII, IX, deficienca e protrombines, Purpura Trombocitopenike Idiopatike, tromboastenia etj.
• Semundje organike kronike si insuficienca hepatike apo renale.
2. Shkaqe endokrine
• Hipertirodizmi dhe hipotiroidizmi
• Tumoret prolaktine-prodhuese te hipofizes. Nepermjet feedback negativ sjellin ne uljen e prodhimit te GnRH, per rrjedhoje ulet dhe niveli i estrogjenit dhe progesteronit te prodhuara nga ovaret duke shkaktuar hipogonadizem.
• Ciklet anovulatore. Kjo eshte me e shpeshte ne femrat ne adoleshence dhe ne perimenopauze.
• Polycistic Ovarial Syndrome – ovaret polikistike me menstruacione te crregullta, obezitet dhe hirsuitizem. Rezistenca insulinike te keto paciente shkakton rritjen e prodhimit te adrogjeneve nga ovaret (hormone mashkullore).
• Inbalanca e vaskulatures me nje crregullim te raporteve mes vazokontriktoreve si tromboksan A2 dhe prostaglandina F2 dhe vazodilatatoreve si prostaglandina E2 dhe prostaciklina.
3. Shkaqet anatomike
• Noduset fibromatoze jane struktura beninje te uterusit. Fibroidet intramurale te uterusit mund te frenojne kontraksionet normale te muskulatures te uterusit duke frenuar keshtu mekanizmin kryesor te tij per hemostaze.
• Polipet endometriale jane struktura beninje te endometrit, shtreses se brendshme te mitres. Furnizimi i tyre me gjak eshte me i shtuar se ai i endometrit te rregullt duke shkaktuar ulje te kthimit venoz, grumbullim te gjakut. Si pasoje endometri ne ate zone behet me i dobet dhe shkakton hemoragji me te madhe.
• Hiperplazia endometriale qe shkaktohet nga prodhim i estrogjenit i pabalancuar nga ai i progesteronit.



4. Shkaqet jatrogjene
• Diapozitivi itrauterin (DIU) mund te shkaktoje shtim te sasise se menstruacioneve dhe te krampeve per shkak te irritimit lokal.
• Kimioterapia dhe hormone steroide.
• Perdorimi i antikoagulaneteve.
5. Crregullimet hemoragjike.
• Menoragjia qe nga menarka (ardhja per here te pare e menstruacioneve) .
• Histori familjare per crregullime hemoragjike.
• Histori personale te nje ose me shume nga me poshte:
1. Hematoma te dukshme pa ndonje demtim te njohur.
2. Hemoragji me burim nga trakti gastrointestinal apo kaviteti oral pa ndonje lezion organik shkaktar te njohur.
3. Epistaksis qe zgjat me shume se 10 min.

Ne te tilla raste keshillohet konsulte me hematologun.