Mosmbajtja e urines (Inkontinenca) (Pjesa e tretë)
Ushtrimet e muskujve te dyshemese se legenit
Mjeku rekomandon kryerjen e ushtrimeve te shpeshta qe ndihmojne ne forcimin e muskujve qe marin pjese ne kontrollin e urinimit. Keto ushtrime qe njihen ndryshe dhe si ushtrime te Kegel jane ne menyre te vecante efektive ne inkontinencen e stresit, por mund te ndihmojne gjithashtu edhe inkontinencen e urgjences.
Per te bere keto ushtrime te muskujve te dyshemese se legenit, ju do imagjinoni sikur po tentoni te stoponi rrjedhjen e urines:
- Shtrengoni muskujt qe sherbejne per stopimin e urines per pese sekonda, pastaj leshohini per pese sekonda te tjera. (nese kjo eshte mjaft e veshtire, fillohet duke e mbajtur per dy sekonda dhe leshohet per tre sekonda)
- Vazhdohet duke e mbajtur te shtrenguar cdo here deri dhjete sekonda.
- Qellimi eshte te kryhet ky ushtrim tre here rrjesht duke e perseritur dhjete here ne dite.
Stimulimi elektrik
Perdoren elektroda qe vendosen perkohesisht ne rektum ose ne vagine per te stimuluar dhe forcuar muskujt e dyshemese se legenit. Stimulimet e lehta elektrike mund te jene efikase per inkontinencen e stresit dhe inkontinencen e urgjences, por mund te jete e nevojshme qe ato te perseriten shume here gjate disa muajve.
Medikamentet
- Antikolinergjiket. Keto mund te qetesojne nje vezike superaktive dhe mund te ndihmojne ne inkontinencen e urgjences. Ekzistojne disa medikamente si oxibutynin (Ditropan), tolterodine (Detrol), darifensacin (Enablex), fesoterodin (Toviaz), solifenacin (Vesicare) dhe trospium (Sanctura).
- Mirabegron (Myrbetriq). Perdoret ne trajtimin e inkontinences se urgjences (nga stimulimet e forta te vezikes). Ky relakson muskujt e vezikes urinare dhe shton sasine e urines ne vezike. Gjithashtu ai rrit sasine e urines qe derdhet ne te njejten interval kohe duke bere te mundur zbrazjen teresisht te vezikes.
- Alfablokuesit. Keto perdoren te burrat me inkontinence te urgjences (nga stimulime te vezikes) ose inkontinence nga mbingarkesa. Ato veprojne duke relaksuar muskujt e qafes se vezikes dhe muskujt e prostates duke lehtesuar zbrazjen e vezikes. Disa nga keto medikamente jane: tamsulosin (Omnic), alfuzosin (Xatral), silodosin (Rapaflo), terazosin (Hytrin) dhe doxazosin (Cardura).
- Estrogene lokale. Kjo perdoret te grate. Estrogeni lokal qe mund te jete ne forme kremi, unaze ose cope vendoset ne vagine duke ndihmuar ne tonifikimin dhe rigjallerimin e indeve te uretres dhe zones se vagines. Kjo mund te paksoje disa nga shenjat e inkontinences.
Paisje mjeksore
Paisje te projektuara per trajtimin e grave me incontinence:
- Tampon uretral, eshte nje pajisje e vogel si tampon, njeperdorimsh qe futet ne uretre perkohesisht, perpara nje aktiviteti fizik te vecante, sic eshte tenisi i cili mund te shkaktoje inkontinence. Kjo sherben si nje tape per te parandaluar lagien dhe hiqet para urinimit.
- Unaze e forte qe futet ne vagine dhe lihet gjithe diten. Kjo paisje mban lart veziken meqe ajo shtrihet prane vagines duke parandaluar kullimin e urines. Mund te perfitojne prej saj rastet me inkontinence qe jane pasoje e rreshqitjes (prolaps) se vezikes ose mitres.
Terapite intervenuese
Ketu perfshihen:
- Injeksione te materjaleve mbushese. Konsiston ne injektimin e nje materjali sintetik ne indet qe mbeshtjellin uretren. Materjali mbushes shtyp uretren dhe redukton pikimin e urines. Kjo procedure eshte shume me pak efikase se metodat me invasive sic jane ato per inkontinencen e stresit dhe kerkon te perseritet ne menyre te rregullt.
- Toksina butilinike tip A (Botox). Nga injeksionet e Botox ne muskulin e vezikes perfitojne pacientet qe kane nje vezike superaktive. Ne pergjithesi botoxi ju rekomandohet personave vetem nese menyra e pare e mjekimit s’ka qene e sukseshme.
- Stimuluesit e nervave. Nen lekure implantohet nje paisje e ngjashme me pace maker (qe perdoret ne kardiologji), per te derguar impulse elektrike te padhimbshme te nervat qe kontrollojne aktivitetin e vezikes (nervat sakrale). Stimulimi i nervave sakrale mund te kontrolloje inkontinencen e urgjences neqoftese metodat e tjera nuk kane funksionuar. Paisja mund te implantohet nen lekure ne zonen e vitheve dhe te lidhet direkt me nervat sakrale, ose te dergoje impulset ne keto nerva nepermjet nervit te nyjes se kembes.
Mjekimi kirurgjikal
Ne qofte se metodat e tjera s’japin rezultat, atehere mund te perdoren procedura te ndryshme kirurgjikale.
- Procedurat sling. Kjo konsiston ne perdorimin e nje laku te krijuar nga inde te vete pacientit ose materjale sintetike qe vendosen perreth uretres ose qafes se vezikes duke mbajtur uretren e mbyllur, vecanerisht kur pacienti qesh ose teshtit. Kjo procedure perdoret ne trajtimin e incontinences se stresit.
- Ngritja e qafes se vezikes urinare. Ky eshte nje operacion qe konsiston ne ngritjen e qafes se vezikes me ane te nderhyrjes nepermjet te barkut.
- Kirurgjia e prolapsit (reshqitjes). Ne grate me inkontinence te perzjere dhe reshqitje te organeve te legenit, kirurgjia mund te perfshije kombinimin e procedures sling me kirurgjine e prolapsit.
- Sfinkteri artificial urinar. Sfinkteri eshte nje unaze muskulare qe ndodhet rreth qafes se vezikes i cili hap kanalin para urinimit, dhe e mbyll ate pas urinimit. Sfinkteri artificial perbehet nga nje unaze e vogel artificiale e mbushur me uje, e vendosur rreth qafes se vezikes duke mbajtur kanalin e mbyllur deri ne momentin e urinimit. Per te urinuar duhet shtypur nje valvul qe vendoset nen lekure e cila zbras unazen e me siperme duke bere qe urina te rrjedhe. Kjo paisje perdoret kryesisht ne burrat me inkontinence si pasoje e trajtimit te kancerit te prostates ose te nje prostate te zmadhuar.
Materjale absorbuese (thithese) dhe katetere
Nese trajtimet e ndryshme nuk e eliminojne teresisht inkontinencen, mund te perdoren materjale ndihmese:
- Veshje mbrojtese. Keto jane materjale speciale qe sherbejne per te thithur urinen dhe vendosen nen mbathje.
- Katetere. Nese inkontinenca eshte si rezultat i mos zbrazjes teresisht te vezikes, rekomandohet futja e kateterit disa here ne dite per zbrazjen e saj nga vete pacienti.
Kujdesi ne shtepi
Problemet qe dalin nga njomja me urine kerkojne nje kujdes shtese per te parandaluar irritimin e lekures:
- Te perdoren peceta per tu pastruar
- Te lihet lekura te thahet ne ajer
- Te evitohet larja e trupit dhe dushi i shpeshte mbasi keto demtojne mbrojtjen natyrale te vezikes nga infeksionet
- Te perdoret krem per te mbrojtur lekuren nga urina