Gurët e tëmthit (Pjesa e dytë)

Kush janë të rrëzikuar të kenë gurë në tëmth?

• gratë
• njerëzit mbi 60 vjeç
• burrat dhe gratë mbipeshe
• rënia e menjëhershme në peshë
• gratë shtatzëna,
• gratë që marrin terapi zëvendësuese hormonale,
• gratë që përdorin kontraceptive orale.

Cilat janë simptomat (shenjat)?

Simptomatologjia e gurëve të tëmthit shpesh quhet "ataku" i gurëve sepse ato ndodhin krejt papritur.

Një atak tipik shkakton:

• Dhimbje të qëndrueshme në pjesën e sipërme të barkut, që shtohet menjëherë dhe që zgjat nga 30min në disa orë.
• Dhimbje në shpine midis dy shpatullave
• Dhimbje nën shpatullën e djathtë
• Të përziera dhe të vjella
• Shpesh ataku i gurëve vjen pas një vakti të pasur me yndyra dhe mund të ndodhë gjatë natës.

Shenja të tjera mund të jenë:

• Fryrje barku
• Intolerance e përsëritur ndaj ushqimeve yndyrore
• Dhimbje në forme kolikash
• Gromësira
• Gazra
• Mostretje

Njerëzit të cilët kanë njëkohësisht dhe ndonjë nga simptomat e mëposhtme duhet të takojnë menjëherë mjekun:

• të dridhura
• temperature e lehtë
• zverdhje të lëkurës dhe të syve
• feçe të zbardhura

Shumë njerëz me gurë në tëmth nuk kanë simptoma. Këta quhen paciente asimptomatike dhe gurët e tyre quhen "gurë të heshtur". Ata nuk ndërhyjnë në funksionin e fshikëzës së tëmthit, mëlçisë dhe pankreasit dhe nuk kanë nevoje për trajtim.

Si diagnostikohen gurët e tëmthit?

Shume gurë e tëmthit, në veçanti ata të heshturit zbulohen rastësisht gjatë ekzaminimeve për probleme të tjera. Por, kur mendohet se gurët e tëmthit mund të jenë shkaktaret e simptomave, kërkohet kryerja e ekografisë së barkut.

Ekografia përdor valët e zërit për të evidentuar praninë dhe për të bërë lokalizimin e gurëve. Ekografia është mënyra më sensitive dhe specifike për të diagnostikuar gurët. Që të bëhet një ekzaminim sa më i saktë duhet që pacienti të jetë esëll (pa ngrëne) që fshikëza të jetë e mbushur, duke lejuar vizualizimin e plotë dhe lokalizimin e gurëve.

Teste të tjera diagnostikuese që mund të përdoren janë:

Tomografia e kompjuterizuar (CT) skaneri i cili tregon praninë e gurëve ose komplikacionet e mundshme .

Rezonanaca magnetike kolangiografike e cila mund të diagnostikoje duktuset biliare të bllokuara

Koleshintigrafia (HIDA skaner) i cili përdoret për të diagnostikuar anormalitë e kontaksioneve (tkurrjeve) të fshikëzës së tëmthit dhe obstruksionet (bllokimet). Në këtë test pacientit i injektohet në venë një material radioaktiv i cili shkon në fshikëzën e tëmthit, e cila më pas stimulohet për t'u kontraktuar.

Kolangiografia endoskopike retrograde (ERCP):
- faza e parë e ekzaminimit kryhet njësoj si gastroskopia dhe kur mjeku ka arritur në fillimin e zorrës së hollë ai injekton një ngjyrues te veçante i cili qëndron përkohësisht në duktuset e sistemit biliar.

ERCP përdoret për të lokalizuar dhe për të hequr gurët në duktuse.