Prolapsi genital (Pjesa e dytë)
Komplikacionet
- Ulcera: Ne format e renda te nje prolapsi genital ndodh ulcerimi dhe ndonjehere mund dhe te infektohen.
- Inkancerimi: Uterusi mund te ngeci ne vagine ose ne pelvisin e poshtem (vecanerisht ne moshat e reja dhe ne shtatzani), edema shkakton inkancerim dhe humbje te furnizimit me gjak te uterusit.
- Prolapsi i organeve te tjera: Mund te ndodhi nje prolabim i vezikes urinare (cistocele) qe con ne veshtiresi ne urinim dhe rrezik te larte per infeksione te rrugeve urinare. Mund te ndodhi prolabim i rektumit (rektocele) qe con ne konstipacion ose mund te ndodhi njekohesisht nje prolabim i vezikes urinare dhe rektumit (cistorektocele) duke cuar njekohesisht ne probleme me urinimin dhe me defekimin.
Parandalimi Realizohet nepermjet nje sere veprimesh te pergjithshme.
- diete e balancuar dhe e shendetshme me proteina, yndyrna, karbohidrate.
- ushtrime te rregullta fizike.
- realizimi i ushtrimeve Kegel (per forcimin e dyshemese pelvike).
- evitohen shterngimet kronike si konstipacioni, kolla kronike, peshat e renda...
- ndalohet duhanpirja (ulet rreziku per kolle kronike).
Qellimi i trajtimit
- Edukohet pacienti ne lidhje me patologjine, karakteristikat e saj, faktoret e riskut dhe menyra si ti parandalojme.
- Detektimi i hershem i patologjise dhe trajtimi i komplikacioneve.
- Konsultimi ne lidhje me trajtimin perfundimtar te patologjise.
Trajtimi
Trajtimi realizohet ne dy rruge kryesore: jokirurgjikale (konservative) dhe kirurgjikale. Fillimisht realizohet menaxhimi jokirurgjikal (konservativ), perpara kirurgjise.
Avantazhet e ketij trajtimi jane: i sigurt, i lire, nuk shoqerohet me mortalitet dhe morbiditet, eshte minimalisht invaziv, con ne kenaqesi me te larte te pacienteve, perdoret ne paciente ku kunderindikohet kirurgjia ose ne paciente qe refuzojne kirurgjine.
Trajtimi konservativ perfshin:
- ushtrime te muskujve pelvik (Kegel)
- pessary
1 - Ushtrimet Kegel jane ushtrime qe rritin tonin e muskujve te dyshemese pelvike dhe trajtojne inkontinencen e stresit urinar,por nuk ka te dhena qe tregojne per regredim te prolapsit te organeve pelvike.Perseriten 4 (kater) here ne dite me nje frekuence prej 10 (dhjete) heresh.
2 - Pessary jane te sigurta,kosto efektive dhe minimalisht invazive, kane me pak kunderindikacione (fistula vaginale, erozioni uterovaginal, hemoragji e panjohur uterovaginale).
Perpara vendosjes se pessary aplikohet estrogen lokal,krem estrogenik lokalisht 1-2 here ne jave ose unaze estrogenike vaginale cdo 3 muaj.Erozionet vaginale indikojne heqjen provizore te pessary dhe trajtimin me estrogen lokal.Perdoren disa lloje te pessary,perzgjedhja e tyre varet nga rendesa e prolapsit.
Vendosja e mire e tyre nuk dallohet ne introitus,nuk shkakton presion dhe diskomfort.Vendoset ndermjet forniksit posterior dhe simfizes pubike.Nuk duhet te obstruktoj rruget urinare.
Nqs pessary bie me manovren valsalva ose ne presionin abdominal (konstipacion) zgjidhet nje me e madhe ose nje tip tjeter.
Shkarkimet vaginale dhe era e keqe jane te shpeshta dhe trajtohen ne baze te antibiotikoterapise ose mykoterapise me ovula me antibiotik ose antimykotik.
Ne rastet kur kemi hemoragji vaginale, inspektohet cerviksi dhe vagina per erozione, behet pap test per patologjite cervikale ose biopsia endometriale per patologjite endometriale.
Parapergatitja perpara kirurgjise
- Informohet per mundesine e moszgjidhjes se plote, rekurencen e prolapsit, komplikacioneve te kirurgjise (demtim i fshikezes, disfunksion dhe retension urinar, mundesine e nje kateterizimi te zgjatur).
- Perpara kirurgjise aplikohet 1-2 muaj estrogen lokalisht.
- Perpara kirurgjise behet ekografia, pap test, biopsia endometriale per ndonje patologji te mundshme.
- Kirurgjia synon rregullimin anatomik te strukturave dhe ruajtjen e funksionit normal.
- Kirurgjia realizohet kur simptomat e prolapsit jane te renda, kur deshton perdorimi i pessary ose kur refuzohet mbajtja e pessary dhe kerkohet kirurgji.
- lloji i kirurgjise varet nga defekti si psh: colporaphy anteriore ose posteriore ose te dyja njekohesisht.
Komplikacionet e kirurgjise
- Demtim i vezikes urinare, uretereve, uretres, veshtiresi urinimi
- Dispareuni, vaginite
- Risku eroziv, ulcerime
- Inkontinenca fekale
- Fistula
- Gjakrrjedhje
Pas operacionit
- Evito ushtrimet e renda.
- Evito kontaktin seksual per 6 jave pas nderhyrjes.
- Evito cdo gje qe rrit presionin intraabdominal (konstipacion, duhanpirje) per 3 muaj.
- Ne pacientet ne postmenopauze vazhdon terapia me estrogene vaginale.
- Pas inserimit te pessary vizita e radhes behet pas 2-4 javesh, pastaj cdo 3 muaj ne vitin e pare dhe ne vazhdim cdo 6 muaj.