Kolla përbën një mekanizëm mbrojtës natyral, për lirimin e rrugët e frymëmarrjes nga ngacmime të ndryshme; të thjeshta (tymra, gazra, pluhura etj) ose problematike (infeksione, trupa të huaj etj). Dallojmë atë që quhet “kollë e njomë” dhe “kollë të thatë”.
Mjeku keshillon disa masa të thjeshta, vlejnë për të gjitha tipet e kollës.
Mos u jepni shumë mbas tyre, po nëse merrni vetë në farmaci, kërkojeni sipas tipit të kollës: për kollë të njomë, ose të thatë (mos u nisni nga emri, rëndësi ka përbërja). Asnjëherë antibiotikë, pa u konsultoheni me mjekun.
Kur duhet të lidhemi me mjekun? Pyesin prinderit.
Ne keshillojme se vizita duhet kryer shpejt për fëmijët nën 2 muaj. Kolla shoqërohet me disa shënja të quajtura "shënjat e alarmit" si:
Ndryshe nga të rriturit, fëmijët shqetësimet e gojës ose të fytit i shprehin në mënyra të ndryshme, të lidhura kryesisht me moshën. Pamvarësisht nga shkaku, të vegjëlit grinden, qajnë e nuk pranojnë ushqimimin, në dukje pa shkaqe; ndërsa pak më të rriturit tregojnë me gisht duke thënë më djeg ose më dhëmb “këtu, këtu dhe këtu”. Nëse vëreni probleme të kësaj natyre, sa për tu ortientuuar me bishtin e një luge kontrolloni me delikatesë hapësirën e gojës dhe të fytin për të parë ndonjë ndryshim (skuqie, plagë, gjurmë kafshimesh, fshikëza etj).
Lagni gishtin tuaj me ujë frigoriferi dhe kalojeni mbi hapësirën e gojës. Dhimbjet i qetëson dhe Paracetamoli, prandaj mud t’ja jepni. Fëmijët e rritur të mbajnë në gojë ndonjë karamele me mente ose jepuni akullore. Nëse nuk janë shkaktuar nga kafshime të mishrave të faqeve, djegje të lehta të majës gjuhes, dalje ndonjë dhëmbi mjafton me kaq etj. Në raste të tjera, aq më tepër kur shihni dhe vetë ndryshime të vecanta, për më tejë lidhuni me mjekun i cili do të rekoman-dojë dhe mjekimin sipas shkakut.
Shkaqet janë të shumta, duke filluar nga mjedisi i shtëpisë. Nëse pihet duhan, atëhere në mënyrë pasive “pin duhan” dhe fëmija. Fëmijët më të rriturit, mund të kenë filluar pirjen e duhanit, prandaj kontrolloni me takt xhepat dhe erën e gojës (si të djemve dhe të vajzave). Shkak tjetër është gazi për ngrohje ose gatim etj. Ndikim kanë dhe gjendje emocionale te vecanta.
Vënd të rëndësishëm e shpesh problematik zënë alergjitë dhe infeksionet. Infeksionet më të zakonshme, nga viruset mandej nga mikrobet shkaktojnë mahisje të rrugëvë të frymëmarrjes, me rastet më të shumta gjajtë stinëve të ftohta. Më të predispozuar janë fëmijët e moshës deri në 3-4 vjec që frekuentojnë mjedisë kolektive (cerdhe, kopështe etj). Kolla me sekrecionë të shumta nga hundët, e ngjyrë të verdhë; mund të shkaktohet dhe nga sinuziti.