Epikalkaneusi nuk e shkakton dhimbjen e thembres nga fasciti plantar
Fashiti i shputës është shkaku më i zakonshëm i dhimbjeve në pjesën e poshtme të thembres. Rreth 2 milionë pacientë janë trajtuar për këtë gjendje çdo vit.
Fashiti i shputës ndodh kur banda e fortë e indeve që mbështet harkun e këmbë tuaj irritohet dhe inflamohet.
Fascia plantare pra banda e shputes eshte nje ligament i gjate i hollë që shtrihet direkt nën lëkurë në pjesën e poshtme të këmbës suaj. Ajo lidh thembren me frontin e këmbës tuaj, dhe mbështet harkun e këmbës tuaj.
Fascia e shputes është projektuar për të absorbuar streset e larta dhe tendosjet kur ne ecim. Por, ndonjëherë, presioni shume i larte demton ose gris kete fascie. Përgjigja e natyrshme e trupit ndaj lëndimit është inflamacioni, i cili rezulton në dhimbje ne thember dhe ngurtësim te fascies se shputës.
Në shumicën e rasteve, fasciitis i shputës zhvillohet pa një arsye të veçantë, të identifikueshme. Megjithatë ka shumë faktorë që mund të ju bëjnë më të prirur për gjendjen:
Edhe pse shumë njerëz me fasciit te shputës kanë epikalkaneus, spina kalkaneare nuk eshte domosdoshmerisht shkaku i dhimbjes ne fasciitin plantar. Një ne 10 njerëz ka epikalkaneus , po nje ne 20 (5%) persona qe ka epikalkaneus ka dhimbje ne shpute. Sepse spina kalkaneare nuk eshte shkaku i fascitit plantar, per pasoje dhimbja mund te trajtohet pa e hequr spinen kalkaneare.
Epikalkaneusi nuk e shkakton dhimbjen e thembres nga fasciti plantar
Simptomat më të zakonshme të fasciitit te shputës përfshijnë:
Pasi ju përshkruani simptomet tuaja dhe diskutoni shqetësimet tuaja, mjeku juaj do të ekzaminoje këmbën tuaj. Mjeku juaj do të shikoje për këto shenja:
Mjeku juaj mund të referoje per teste imazherike për tu siguruar qe dhimbja juaj ne thember eshte e shkaktuar nga fasciitis i shputës dhe jo nga një problem tjetër.
Radiografia X-ray jap imazhe të qarta të eshtrave. Ato janë të dobishme për te përjashtuar shkaqet e tjera të dhimbjes se thembres, të tilla si thyerje apo artritit. Epikalkaneusi mund të shihet në një x-ray.
Teste të tjera imazherike, të tilla si rezonancë magnetike (MRI) dhe Ultrasonografia, nuk janë përdorur rutine për të diagnostikuar fasciitin e shputës. Ata janë kerkuar rrallë. Një MRI mund të kerkohet nëse dhimbja ne thember nuk qetesohet nga metodat e trajtimit fillestar .
Trajtimi konservativ (joKirurgjikal)
Më shumë se 90% e pacientëve me fasciit te shputës do të përmirësohet brenda 10 muajve duke filluar nga metodat e thjeshta të trajtimit.
Pushim: Zvogëlim apo edhe ndalimin e aktiviteteve që bëjnë qe dhimbja te perkeqsohet është hapi i parë në zvogëlimin e dhimbjeve. Ju mund të keni nevojë për të ndaluar aktivitetet atletike ku këmbët peshojne ne nje siperfaqe te vështirë (për shembull, te vrapuarit apo aerobi me hapa).
Akull: Rrokullisje te shputes mbi një shishe me ujë të ftohtë ose akull për 20 minuta është efektive. Kjo mund të bëhet 3-4 herë në ditë.
Medikamente antiinflamatorejosteroide: të tilla si Ibuprofen ose Naproxen zvogëlojë dhimbjen dhe inflamacionin. Përdorimi i ilaçeve për më shumë se 1 muaj duhet të rishikohet nga mjekun juaj i kujdesit parësor.
Ushtrime: Fasciiti i shputës rëndohet nga muskujt të shtrënguar apo tendosur te pulpes. Ushtrime te tipit Stretching per pulpen dhe fascien plantare jane mënyra më efektive për lehtësimin e dhimbjen që vjen nga tendosja e tyre.
 |
 |
| Shtrirje-Terheqje-Tendosja e pulpes (Calf stretch) |
|
Mbeshtetu përpara kundrejt një muri me një gju të drejtë dhe thembra në dysheme. Vendose këmbën tjetër pepara me gju te perthyer. Per të zgjatur e pulpes dhe kordonin e thembres, shtytje bacinin tuaj drejt murit në një mënyrë të kontrolluar. Mbajë kete pozicion për 10 sekonda dhe relaksohuni. Përsëriteni këtë ushtrim 20 herë për secilën këmbë. Një tërheqje e fortë në këmbë duhet të ndihet gjatë shtrirjes.
|
|
| Terheqja- Shtrirja e Fascies Plantare (Plantar fascia stretch) |
Kjo terheqje kryet në pozicion ulur. Kaloni këmbën tuaj te prekur mbi gjurin e këmbës tjeter . Kapni gishtërinjtë e këmbës suaj te dhimbshme dhe ngadalë tërhiqi ata drejt jush në një mënyrë të kontrolluar. Në qoftë se kjo është e vështirë për të arritur këmbën tuaj, mbeshtill me një peshqir perreth gishtit te madh tuaj të madhe për të ndihmuar të tërheqjen e gishtërinjeve drejt jush. Vendosni dorën tjeter përgjatë fascies se shputës .Fascia duhet të ndjehen si një bande e shtrenguar, tendosur përgjatë pjesës se poshtme të këmbës suaj, kur je e shtrini apo terhiqni. Mbajeni te shtrire, tendosur apo terhequr për 10 sekonda. Përsëriteni atë 20 herë për secilën këmbë. Ky ushtrim është bërë mirë te behet në mëngjes para se te coheni apo te ecni.
Injeksione kortizoni: Kortizoni,eshte një lloj steroidi, antiinflamator mjaft i fuqishem. Ai mund të injektohet në fascien e shputës për ta redukuar inflamimin dhe dhimbjen. Mjeku juaj mund të kufizojë injeksionet e kortizonit pasi Injeksione të shumta steroidesh mund të shkaktojë rupture- keputje te fascies, e cila mund të çojë në një këmbë te sheshtë dhe dhimbje kronike.
Kepuce Supportive dhe ortotike. Këpucë me thembra të trasha dhe me sholle shtese mund të zvogëlojë dhimbjen kur jeni ne kembe ose gjate ecjes. Kur ju hidhni hapa dhe thembra juaj godet tokën, një sasi të konsiderueshme e tensionit aplikohet ne fascie , e cila shkakton mikrotrauma (grisje te vogla ne fascie).. Një këpucëve me sholle ose insert zvogëlon këtë tension dhe mikrotraumen që ndodh ne çdo hap. Pete te butë silikoni per thembren janë të lira dhe e ngrejne disi shollen lart dhe per pasoje thembrën tuaj. Inserte kepucesh gjithashtu jane te dobishme.
 |
 |
 |
Splintet e nates (Night splints). Shumica e njerëzve flene me këmbët e tyre te drejtuara per poshtë. Kjo relakson fascien e shputës dhe është një nga arsyet për dhimbjet e thembres ne mëngjes. Një splint nate tendos fascien e shputës, ndërsa ju flini gjume. Edhe pse kjo mund të jetë e vështirë për të fjetur me të, një splint nate e tille është shumë efektive dhe nuk eshte me e nevojshme të përdoret pasi dhimbja te jete zhdukur.
|
Terapia fizike. Mjeku juaj mund të sugjerojë qe te shkoni tek nje fizioterapist per te punuar me nje program ushtrimesh që fokusohen në muskujt e pulpes si dhe ne fascien e shputes. Përveç ushtrimeve të tilla si ato të përmendura më sipër, një program terapi fizike mund të përfshijë dhe trajtime të specializuara me akull, masazh, dhe ilaçe për të ulur inflamacion rreth fascies se shputës.
Terapia ekstrakorpale me vale shok (Extracorporeal shockwave therapy (ESWT). Gjatë kësaj procedure, impulset me energji te larte shokvale nxisin procesin e shërimit në indet e dëmtuara te fascies se shputës . ESWT nuk ka treguar rezultate të qëndrueshme dhe, prandaj, nuk aplikohet rutine.
ESWT është joinvasive-ajo nuk kërkon një prerje kirurgjikale. Për shkak të rrezikut të përfshirë minimal, ESWT mund te merret ne konsiderate te provohet ndonjëherë para operacionit.
Trajtimi Kirurgjikal
Kirurgjia merret ne konsiderate pas 12 muajsh trajtimi jokirurgjikal agresiv.
Rezeksioni i muskulit Gastroknemius. Kjo është një teknike kirurgjike qe konsiston ne zgjatjen e (m.gastronemius) muskujve te pulpes. Sepse muskujt e pulpes te tendosur rrisin stresin ne fascien e shputes, kjo procedurë është e dobishme për pacientët të cilët kanë ende vështirësi per te flektuar këmbët e tyre, pavarësisht një viti ushtrimesh per terheqje,tendosje, shtrirje te muskujve te pulpes.
Në rezeksionin e m. gastroknemius, një nga dy muskuj që përbëjnë pulpen zgjatet për të rritur lëvizjen e kyçin te këmbës.Procedura mund të kryhet me një prerje tradicionale, të hapur ose me një prerje të vogël me ndihmen e nje endoskopi që përmban një kamera të vogël dhe një instrumenti. Mjeku juaj do të diskutojë procedurën që më së miri i pershtatet nevojve tuaja.
Shkalla e komplikacioneve te rezeksionit te m gastroknemius janë të ulëta, por mund të përfshijnë dëme nervore.
Lirimi (Release) i fascies plantare. Nëse ju keni shkallen e levizjes se kyçit te këmbës normal dhe dhimbje të vazhdueshme ne thember, mjeku juaj mund të rekomandojë një procedurë lirimi (release) të pjesshme . Gjatë operacionit, ligament i fascies se shputës prehet pjesërisht për lehtësimin e tensionit në indet. Nëse ju keni një epikalkaneus te konsiderueshem , ajo do të hiqet, po ashtu. Edhe pse operacioni mund të kryhet endoskopikisht, ajo është më e vështirë se sa me një incizion të hapur. Përveç kësaj, endoskopia ka një rrezik më të lartë të dëmtimit nervor.
Komplikacionet: Ndërlikimet më të shpeshta të kirurgjisë se lirimin (release) përfshijnë lehtësimin e pjesshem te dhimbjes dhe dëmtimin nervor.
Shërimi. Shumica e pacientëve kanë rezultate të mira nga operacioni. Megjithatë, për shkak se operacioni mund të rezultojë në dhimbje kronike dhe pakënaqësi, ajo është e rekomanduar vetëm pasi të gjitha masat jokirurgjikale jane restauruar