Prindërit tashmë e dinë menjëherë nëse i porsalinduri i tyre ka një këmbë të shtrembër. Disa e dijne edhe para se fëmija të lindi, nëse është bërë një eko gjatë shtatzënisë pas javës 16. Një këmbë e shtrembër ndodh në përafërsisht një në çdo 1,000 lindje, në djem pak më shumë se në vajzat .. Një ose të dyja këmbët mund të preken.
|
|
|
Mjekët ende nuk janë të sigurt pse kjo ndodh, edhe pse kjo mund të ndodhë në disa familje me pesequinovarus të mëparshëm. Në fakt, shansi i foshnjës tuaj të paturit e një këmbë e shtrembër është dy herë më shumë gjasa, nëse ju, bashkëshorti juaj, ose fëmijët tuaj të tjerë gjithashtu e kanë atë. Më pak të rënda Problemet në këmbë tek të mitur janë të zakonshme dhe shpesh quhen gabimisht këmbë e shtrembër.
Te pes equinovarusi i fetusit, ekzistojnë ndryshime në pozitën dhe formën e kockave tarzale, në ligamente, tendine dhe muskuj. Të njëjtat ndryshime janë vërejtur dhe te i porsalinduri me pes equinovarus.PEV tipik karakterizohet me praninë e të gjitha pjesëve të skeletit të shputës dhe është i ndryshuar vetëm forma dhe pozita e tyre, pra shputa është e deformuar. Ky tip i PEV karakterizohet me prognozën relativisht të mirë sepse reagon mirë në trajtim.
Deformiteti i shputës duket që në lindje, ndërsa ekzistojnë shkallët e ndryshme të intenzitetit të deformitetit, nga e lehtë deri te shumë e rëndë.
Pamja është e padyshimtë , nuk të lë hapsirë për gabim : këmbë është kthyer në anë dhe kjo mund edhe të duket se maja e këmbës është aty ku fundi duhet të jetë.
Këmbë e përfshirë, pulpa dhe këmbë janë më të vogla dhe më të shkurtër se sa në anën normale.
Kjo nuk është një gjendje e dhimbshme. Por në qoftë se nuk trajtohet, këmbë e shtrembër do të çojë në diskomfort të rëndësishëm dhe paaftësi në vitet e adoleshencës e lart
Deformiteti përbëhet nga disa komponente:
Ekvinusi (equinus), deformimi te i cili shputa gjendet në pozitën e fleksionit plantar, kështu që gjatë ngarkesës vëtëm pjesa e përparme e shputës prek dyshemenë.
Varusi (varus), inverzioni i shputës, pra ulja e buzës së jashtme të shputës dhe ngritja e buzës së brendshme.
Aduktusi (adductus), pjesa e përparme e shputës, pra metatarzusi me gishtërinjtë është i drejtuar kah boshti medial sagital i trupit ashtu që me pjesën e pasme formon këndin e hapur medialisht (nga brenda).
Ekskavatus (excavatus) pjesa e përparme e shputës në raport me pjesën e pasme është e drejtuar në drejtim plantar, pra kemi theksim të harkut normal longitudinal të shputës.
Rotacioni i brendshëm i pjesës distale të kërcirit, është komponentë jokonstante e deformitetit.
Ecja është e mundur vetëm duke e hedhur njërën shputë mbi tjetrën, ose në mënyrë harkore duke bërë gjysmërreth. Ecja është e joelastike. Sipërfaqja mbështetëse e shputës është e zvogëluar, qendra e ngarkesës së trupit është e ç’vendosur nga përpara, gjë që kompensohet me lordozën lumbale të theksuar. Kjo më vonë çon në ndryshime degjenerative artrotike të kërdhokullave dhe kolonës lumbosakrale.
 |
 |
Qëllimi i trajtimit të PEV është të zvogëlohen ose të eliminohen në tërësi komponentët e deformimit të shputës në mënyrë që i sëmuri të ketë shputën e vet plotësisht funksionale, të pa dhembshme, plantigrade, me mobilitet të mirë dhe pa kallozitete dhe që mos të ketë nevojë të mbathë këpucë të veçanta.
Trajtimi duhet të fillojë menjëherë që të ketë shansin më të mirë për një përfundim të suksesshëm, pa pasur nevojën për kirurgji. 10 - 15 vitet të fundit, suksesi gjithnjë e më shumë është arritur në korrigjimin e clubfoot pa pasur nevojë për kirurgji. Një metodë e veçantë e stretchingut-tërheqjes dhe vendosjes së allçisë e njohur si metoda Ponseti. Me këtë metodë, mjeku ndryshon çdo javë për disa javë rresht, gjithmonë duke bërë stretching-tërheqje dhe vendosje të allçisë në këmbë drejt pozicionin të saktë.Korda e thembrës prehet më pas ndiqet nga një vendosje allçie për tre javë.
Pasi këmba është korrigjuar, foshnja duhet të veshi një mbajtëse gjatë natës për dy vjet për të ruajtur pozicionin korrekt. Kjo ka qenë jashtëzakonisht efektive, por kërkon që prindërit të marrin pjesë aktivisht në kujdesin ditor duke aplikuar brace-in. Pa pjesëmarrjen e prindërve, këmba e shtrembër pothuajse me siguri do të përsëritet. Kjo është për shkak se muskujt përreth këmbës mund ta tërheqin atë përsëri në pozicionin e parregullt.
Qëllimi i kësaj, dhe çdo programi trajtimi, është për të bërë këmbën e shtrembër të porsalindurit tuaj (ose këmbët) funksionale, pa dhimbje dhe të qëndrueshme deri në kohën që ai ose ajo është gati për të ecur. (Shënim: Çdoherë që fëmijës juaj i vendoset allçi, të shikohet për ndryshimet në ngjyrën e lëkurës ose në temperaturë që mund të tregojnë probleme me qarkullim)
 |
 |
Pra ushtrime korrigjuese dhe aplikim të gips imobilizimit në intervale javore sipas metodës së Ponsetit.
Programi i ushtrimeve korrigjuese përfshinë korrigjimin e të gjitha elementeve të deformimit, aduksionit të pjesës së përparme të shputës, varusit dhe ekvinusit të pjesës së pasme të shputës.
Pozita e korrigjuar mbahet me anë të gipsit . Veprimi i tillë kryhet gjithnjë derisa nuk arrihet që shputa të dorziflektohet dhe evertohet mbi pozitën neutrale.
Në rastet e equinusit rezistent indikohet tenotomia perkutane . Ekzaminimi rëntgenologjik i këndit talokalkanear shërben për verifikimin e sigurt të korrigjimit të deformitetit.
Mjekimi i mëtejmë pastaj vazhdohet me shinën e Dennis-Brown të lidhur me sandale dhe ka për qëllim ruajtjen e pozicionit të korrigjuar.
 |
 |
Në disa raste,stretching-tërheqja, vendosja e allçisë, brace-it nuk janë të mjaftueshme për të korrigjuar këmbën e shtrembër të fëmijës suaj, pra prania e deformitetit rezidual dhe pamundësia e ruajtjes së pozitës së kënaqshme të korrigjuar. Kirurgjia mund të jenë e nevojshme për të korrektuar tendinet, ligamentet dhe artikulacionet në këmbë / kyçin e këmbës.
Operacioni bëhet zakonisht në moshën 9 -12 muajshe të fëmijës, kirurgjia korrigjon të gjithë deformimet e këmbës së shtrembër të fëmijës tuaj në të njëjtën kohë. Pas operacionit, këmba vendoset në allçi deri sa të shërohet . Është ende e mundur për muskujt në këmbët e fëmijës suaj të përpiqen të kthehen në pozitën këmbës shtrembër, ndaj dhe rekomandohet që të vendoden këpucë të veçanta ose brace deri në një vit ose më shumë pas operacionit. Operacioni për fat të keq rezulton në një këmbë rigide në krahasim me trajtimin jokirurgjikalin .
Pa asnjë trajtim, këmbë e shtrembër e fëmijës suaj do të rezultojë në paaftësi të rëndë funksionale. Me trajtim, fëmija juaj duhet të ketë një këmbë pothuajse normale. Fëmija mund të vrapojë dhe të luajë pa dhimbje dhe duke veshur këpucë normale.Megjithate këmbë e shtrembëre e korrigjuar nuk do të jetë e përkryer. Ju duhet të prisni që fëmija të ketë numer 1 -1/2 më të vogël dh më pak e lëvizshme sesa këmba normale. Muskujt e pulpës së këmbës së shtrembër të fëmijës suaj do të jenë gjithashtu me përmasa më të vogla.qëndrojnë të vogla.
 |
 |
 |
Sipas Salterit afro 60% të rasteve me PEV të trajtuar në moshën e hershme në mënyrë jo operative me metodat e lartë përmendura reagojnë mirë në trajtim brenda tre muajve të pare.
Pjesa tjetër 40% janë rezistente në këto metoda dhe për pasojë, në rrethana të tilla vazhdimi i trajtimit konzervativ çon në korrigjimin jo të plotë të deformimit dhe deformimi rekurent. Në këto raste të PEV rezistent, është më mirë të bëhet ndërhyrja operative në korrigjimin e indeve të buta në të gjitha tendinet dhe kontrakturat artikulare në këtë kohë se sa të pritet për intervenim operativ sepse më vonë ndërhyrja operatore është më e madhe kurse rezultati i saj më pak i kënaqshëm.
Rastet e PEV të lëna pasdore dhe ato rekurente gjithmonë kërkojnë trajtim operativ, përmasa e të cilit varet nga shkalla e pranisë së komponentave të ndryshme të deformitetit rezidual.
Në përgjithësi, operacionet në indet e buta (siç është kapsulotomia, zgjatja e tendinave, transpozicioni i tendinave) janë efektive në pesë vitet e para të jetës, por bëhen më pak efektive në fëmijët më të vjetër për shkak të formës gjithnjë e më shumë abnormale të kockave. Për këtë arsye te fëmijët më të vjetër, operacionet kockore (siç janë artrodeza e artikulacionit subtalare dhe mediotarzale), zakonisht janë të domosdoshme në mënyrë që të korrigjohet çdo deformitet rezidual, por është më mirë të shtyhet deri në moshën afro dhjetë vjeçare.
Kohët e fundit është theksuar se operacionet e hershme të vogla (minor operation) për PEV në moshën tre mujore, dukshëm ka zvogëluar numrin e rasteve rekurente dhe është faktor i rëndësishëm në përmirësimin e rezultatit të përgjithshëm të trajtimit për këtë anomali të rëndësishme kongjenitale siç është tenotomia subkutane sipas Ponsetit.